Rodzaje paliw dostępnych w Polsce

Paliwo występuje w trzech stanach skupienia : stałym, ciekłym i gazowym. Najpopularniejsze paliwa silnikowe stosowane w Polsce to te w formie płynnej i gazowej.

1. Wśród paliw ciekłych wyróżniamy benzynę, olej napędowy, alkohole i naftę.

2. Benzyna stosowana jest w samochodach o zapłonie iskrowym. Otrzymywana jest poprzez rafinację ropy naftowej. Charakteryzuje się wysoką kalorycznością, niską zawartością siarki i odpornością na niskie temperatury.

3. Olej napędowy stosowany jest w silnikach wysokoprężnych z zapłonem samoczynnym – diesla. Podobnie jak benzyna, olej napędowy otrzymywany jest podczas rafinacji ropy naftowej lub z olejów roślinnych (biodiesel). Paliwo to zawiera spore ilości związków siarki, dlatego jego spalanie jest bardziej szkodliwe dla środowiska.

4. W pojazdach mechanicznych wykorzystuje się także alkohole metylowe i etylowe. W większości występują jako dodatki do benzyny, które zwiększają wartość liczby oktanowej. Najpopularniejszą mieszaniną alkoholu i benzyny jest E85 (85% biotetanolu, 15% benzyny). Mieszanki te stosowane są tylko w silnikach flexifuel - samochody te należą do grupy pojazdów przyjaznych środowisku naturalnemu.

5. Nafta stosowana jest w silnikach ZI o niskim stopniu sprężania i silnikach niskoobrotowych. Charakteryzuje się wydłużonym czasem spalania i zwłoką przy samozapłonie.

6. Paliwo gazowe to mieszanina wieloskładnikowa gazów palnych i niepalnych, pochodzenia naturalnego lub sztucznego. Do paliw gazowych w samochodach zaliczamy LPG, gaz ziemny oraz CNG.

6.1. LPG (Liquefied Petroleum Gas) to mieszanina skroplonych gazów propanu i butanu. Instalacja gazowa stosowana jest tylko w samochodach z silnikiem benzynowym, zarówno gaźnikowych, jak i z jedno i wielopunktowymi układami wtryskowymi. Głównym powodem stosowania LPG jako paliwa silnikowego jest jego cena wynosząca w Polsce ok. 45% ceny benzyny bezołowiowej. LPG zawierając węglowodory o krótszym łańcuchu, których spalanie powoduje wydzielenie się mniejszej ilości gazów cieplarnianych niż w przypadku benzyny (24% tlenku azotu i 60% mniej dwutlenku węgla).

6.2. Gaz ziemny CNG (Compressed Natural Gas) składa się głównie z metanu. Może być wykorzystywany do napędzania silników ZI i ZS. Główną zaletą stosowania gazu ziemnego w samochodzie jest bardzo niski koszt przejechanego kilometra.

Do każdego silnika samochodowego na rynk są dostępne dodatki do olejów i paliw , które czyszczą układ wtryskowy oraz uszlachetniają benzynę oraz olej napędowy.

Akcyza Paliwowa, Opłata Paliwowa

Sprzedaż paliwa silnikowego wiąże się z obowiązkiem uiszczenia opłaty paliwowej.Zgodnie z przepisami wspólnotowymi, państwa członkowskie Unii Europejskiej zobowiązane są do osiągnięcia minimalnego poziomu opodatkowania wyrobów akcyzowych. Na ten poziom składają się podatki pośrednie, w tym również opłata paliwowa. Paliwo silnikowe, tj. m.in. olej napędowy o kodzie CN 2710 19 41 jak i wyroby oferowane na sprzedaż lub używane do napędu silników spalinowych. Obowiązek zapłaty opłaty paliwowej powstaje z dniem powstania zobowiązania podatkowego w podatku akcyzowym od paliw silnikowych i gazu.

Do uiszczenia opłaty paliwowej zobowiązany jest producent, importer, podmiot dokonujący nabycia wewnątrzwspólnotowego, albo inny podmiot podlegający opodatkowaniu podatkiem akcyzowym. Osoba ta zobowiązana jest składać informacje o opłacie paliwowej właściwemu naczelnikowi urzędu celnego oraz obliczać i wpłacać opłatę paliwową w terminie określonym dla należności celnych.

Stawki akcyzy paliwowej od dnia 1.01.2015r

Rodzaj paliwa	Akcyza	Opłata paliwowa
Benzyna Pb98, Pb95	1540 zł/m3	12,41 zł/m3
Olej napędowy	1171 zł/m3	288,05 zł/m3

Paliwa Ulepszone (wzmocnione) na polskich stacjach paliw.

Koncerny paliwowe od kilku lat oferują użytkownikom samochodów paliwo ulepszone, czyli bezsiarkowe, bardziej ekologiczne więc i lepsze dla środowiska. Różnica między zwykłym paliwem, a ulepszonym tkwi w dodatkach uszlachetniających, jak np. antykorozyjnych i antypiennych, które powodują, że silnik pracuje bardziej wydajnie. Ulepszone paliwa występują tylko w największych i najpopularniejszych sieciach stacji paliw, jak BP, Shell, Orlen i Statoil.

Benzyna oraz Olej Napędowy Ultimate na BP

Stacja BP oferuje paliwo Ultimate 98. Dzięki wyższej liczbie oktanowej RON (co najmniej 98) jest lepiej spalane niż zwykła benzyna, chroniąc silnik przed spalaniem stukowym. Dodatkowo dzięki płynniejszemu spalaniu energia paliwa jest wyzwalana z większą sprawnością, co prowadzi do zwiększenia wydajności silnika, jak również zmniejszenia zużycia paliwa i emisji spalin. Dzięki połączeniu wyższej liczby oktanowej i właściwości czyszczących i zmniejszających tarcie, tankując paliwo Ultimate 98 mamy wrażenie jakby silnik miał większą pojemność. Paliwo to zapewnia także zmniejszenie tarcia wewnątrz silnika, dzieki czemu zmniejsza straty energii oraz przyczynia się do mniejszego zużycia paliwa i lepszej wydajności silnika.

BP Ultimate Diesel to olej napędowy stworzony do wszystkich silników wysokoprężnych, nawet do najnowszych systemów wtrysku paliwa common rail umożliwiając bardzo sprawne spalanie ułatwiając emisję spalin. Paliwo to posiada liczbę cetanową co najmniej 55 czyli znacznie wyższą niż zwykły diesel gwarantując lepszą wydajność silnika oraz lepsze wyzwalanie energii. Dodatkowo w swoim składzie posiada dodatkowa formułę, która chroni silnik przed rdzą i zużyciem materiału od wewnątrz oraz sprawia, że silnik pracuje jak nowy.

Paliwo Orlen Verva

Orlen swoim klientom proponuje paliwo najnowszej generacji Verva 98, które opracowane zostało specjalnie dla poprawy jakości pracy silnika. Dzięki zastosowaniu odpowiednich dodatków uszlachetniających (czyszczących, antykorozyjnych i przeciwutleniających) paliwo Verva pozwala zmniejszyć zużycie paliwa, wpływa korzystnie na żywotność silnika. Zredukowana zawartość siarki w paliwie – 10mg/kg – przedłuża żywotność katalizatora spalin, zmniejsza korozję w układzie spalania, zasilania i wydechowym. Verva 98 to paliwo klasy premium.

Orlen Verva ON stworzona została z myślą o poprawie jakości pracy silników wysokoprężnych w tym z pompowtryskami oraz systemem typu common rail. Specjalne dodatki smarne Verva ON zmniejszają zużycie paliwa i wydłużają okres eksploatacji pomp w układzie wtryskowym.

Moc Formuły1 czyli Paliwo V-Power na Shellu

Shell V-Power Nitro+, Shell V-Power Nitro+ Racing i Shell V-Power Nitro+ Diesel to najnowsza generacja paliw Shell opracowana dla zwiększenia osiągów i natychmiastowego oddziaływania na silnik samochodu.

Shell V-Power Nitro + to benzyna bezołowiowa, która aktywnie czyści silnik z osadów, poprawia osiągi oraz wykorzystuje Technologię Modyfikacji Tarcia - o 25% więcej modyfikatorów tarcia w celu natychmiastowej redukcji tarcia w kluczowych miejscach silnika, pozwalając mu przekazać więcej mocy do układu napędowego.

Shell V-Power Nitro+ Racing jest benzyną o największej liczbie oktanowej w Polsce. Zapewnia większą moc i reakcję w porównaniu z benzyną Shell V-Power Nitro+.

Shell V-Power Nitro+ Diesel stworzony do silników wysokoprężnych wykorzystuje formułę najsilniejszego obecnie środka czyszczącego. Technologia została specjalnie opracowana w celu szybszego i efektywniejszego czyszczenia systemu wtrysku paliwa silników wysokoprężnych, by przywrócić i utrzymać na wysokim poziomie ich moc poprzez aktywną ochronę.

Statoil – ulepszone paliwa Suprema

Statoil oferuje wysokiej jakości benzynę Suprema 98, wzbogaconą o specjalny pakiet dodatków uszlachetniających. Suprema 98 jest zgodna z krajowymi standardami oraz spełnia wymagania europejskiej normy EN 228. Zaletą stosowania tego paliwa jest zabezpieczenie przed tworzeniem się i gromadzeniem osadów na zaworach, we wnętrzu komory spalania oraz dyszach wtryskowych. Dodatkowo chroni silnik przed spadkiem mocy i przedłuża jego żywotność. Obniżona zawartość siarki i ołowiu, redukuje emisję szkodliwych gazów w spalinach.

Dla nowoczesnych silników Diesla Statoil opracował innowacyjne paliwo DieselGo w technologii SDP, wzbogacone o wielofunkcyjne dodatki uszlachetniające. DieselGo utrzymuje układ paliwowy w czystości, dzięki czemu silnik pracuje bardziej wydajnie i ekonomicznie.

Chrzczenie Paliwa w Polsce

„Chrzczenie paliwa” to nic innego jak wzbogacanie go dodatkami niepożądanymi (innymi niż przewidują normy), takimi jak rozpuszczalniki , niezidentyfikowane frakcje pochodzące z rafinerii oraz związki zawierające tlen, które powodują szybsze starzenie się paliwa, a także związki powodujące wydzielanie się cząsteczek stałych , które wpływają na zużycie pomp paliwowych. W większości przypadków „chrzczenie” dotyczy oleju napędowego. W przypadku benzyny najczęściej jest to niedotrzymanie wymagań RON, czyli obniżenie liczby oktanowej. Zbyt niska liczba oktanowa może być powodem występowania w silniku spalania stukowego co oznacza nieprawidłowy przebieg spalania, powodujący głośną i nierównomierną pracę silnika oraz większe zużycie paliwa.

Zagrożenia wynikające z tankowania chrzczonego paliwa

Paliwo, które nie spełnia norm jakości może przyczynić się do wzrostu zużycia paliwa, pogorszenia stanu technicznego silnika, a w konsekwencji jego awarii. W rezultacie kierowca narażony jest na ponoszenie kosztów napraw i remontów silników oraz dyskomfort jazdy.

Benzyna niewłaściwej jakości może powodować detonacyjne spalanie paliwa, nadmierne zużycie silnika, skrócenie żywotności katalizatora, a nawet nagłe unieruchomienie silnika. Złej jakości Diesel może powodować korozję elementów jednostki napędowej, uszkodzenie pompy wysokiego ciśnienia w układzie wtryskowym common rail, wzrost zużycia paliwa oraz nadmierną głośność silnika. W przpadku oszukanego paliwa nawet najlepszej jakości filtr paliwa nie uchroni nas przed możliwą awarią jednostki napędowej.

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta kontroluje prawie wszystkie dostępne na rynku rodzaje paliw: olej napędowy, benzynę, gaz LPG, biopaliwa oraz lekki olej opałowy na każdym etapie dystrybucji. Poniżej przedstawione są wyniki badań próbek paliw na stacjach wszystkich województw w 2014r.

10,6 % - woj. Łódzkie
7,9 % - woj. Świętokrzyskie
7,6 % - woj. Śląskie
7,5 % - woj. Lubelskie
7,3 % - woj. Podlaskie
7,3 % - woj. Małopolskie
6,7 % - woj. Opolskie
6,5 % - woj. Podkarpackie
6,4 % - woj. Wielkopolskie
5,5 % - woj. Dolnośląskie
4,4 % - woj. Zachodniopomorskie
4,0 % - woj. Lubuskie
4,0 % - woj. warmińsko-mazurskie
2,4 % - woj. Mazowieckie
1,2 % - woj. kujawsko-pomorskie
0,0 % - woj. pomorskie

Konsekwencje chrzczenia paliwa

Odpowiedzialność za dystrybucję paliwa, które nie spełnia norm, poniesie sprzedający, który sprzedał produkt zarówno świadomie, jak i nieświadomie. Stacja benzynowa sprzedająca klientom nieświadomie „chrzczone” paliwo poniesie wyłącznie konsekwencje płynące z Kodeksu cywilnego. Przy celowej sprzedaży dodatkowo pojawi się odpowiedzialność karna.

Jeżeli po zatankowaniu okaże się, że paliwo nie spełniało swoich norm, kierowca może ubiegać się o odszkodowanie. W pierwszej kolejności należy zgłosić reklamację. Na jej mocy kierowca ma prawo żądać zwrotu sumy zapłaconej za paliwo oraz kosztów związanych z usunięciem ewentualnych uszkodzeń w obrębie silnika. Do kwoty odszkodowania zalicza się pieniądze wydane na naprawę oraz wydatki związane z holowaniem czy wynajmem auta zastępczego. Następnie o całej sytuacji należy zawiadomić Państwową Inspekcję Handlową (PIH) oraz Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta (UOKiK). Inspektorzy tych instytucji mają prawo wystawić mandat grzywny w kwocie nawet do miliona złotych oraz odebrać koncesję na sprzedaż paliwa.