Jak sprawdzić ładowanie alternatora?

Użytkując na co dzień własne cztery kółka, bardzo często jesteśmy w stanie przewidzieć, które elementy pojazdu w niedługim czasie mogą ulec uszkodzeniu lub wymagać będą wymiany. Niestety, awaria samochodu bywa czasami także loterią. Pewnego ranka nasze auto przed wyjazdem do pracy czy szkoły może po prostu nie odpalić. Jeśli rozrusznik nawet nie drgnie, najczęściej obwiniamy o ten stan rzeczy akumulator. Jednak czy słusznie? Bardzo często przyczyną braku prądu w samochodzie jest alternator, podczas gdy akumulator, choć rozładowany, pozostaje w pełni sprawny. Jak samodzielnie sprawdzić alternator? Na to pytanie postaramy się dziś odpowiedzieć.

Spis treści:

Co to jest alternator?

Gdzie szukać alternatora?

Objawy awarii alternatora

Co jest potrzebne, aby sprawdzić, czy alternator ładuje?

Jak sprawdzić alternator — krok po kroku

Uszkodzony alternator – wymiana czy naprawa?

Co to jest alternator?

Większość kierowców przypomina sobie o alternatorze dopiero w momencie jego awarii. Czym dokładnie jest ów alternator? Za co dokładnie odpowiada? Alternator jest jednym z podzespołów silnika, który należy do układu elektrycznego pojazdu. Stanowi on prądnicę prądu zmiennego, która przetwarza energię mechaniczną na prąd elektryczny. Alternator napędzany jest przez wał korbowy silnika, przy pomocy paska klinowego. Dzięki stojanowi i wirnikowi wyposażonemu w elektromagnes generuje on podczas pracy silnika prąd zmienny. Dzięki diodom w mostku diodowym alternatora prąd zmienny przetwarzany jest na obecny w instalacji elektrycznej pojazdu prąd stały. W ten sposób podczas pracy silnika alternator nie tylko zasila wszystkie urządzenia elektryczne na pokładzie samochodu, ale także doładowuje akumulator, chroniąc go przed rozładowaniem.

Gdzie szukać alternatora?

Gdy podejrzewamy, że alternator zaczyna odmawiać posłuszeństwa, zaczynamy jego poszukiwania, aby lepiej mu się przyjrzeć. Alternator znajduje się oczywiście w komorze silnika. Swoim wyglądem przypomina on nieco silnik elektryczny. Pierwszą zauważalną różnicą pomiędzy nimi jest jednak szereg otworów na jego metalowej obudowie. Nie zostały one umieszczone tam przypadkiem. Otwory te służą do ochłodzenia tego urządzenia podczas jego pracy. Niestety ciężko jednoznacznie określić umieszczenie alternatora pod maską. Jego ułożenie zależy przede wszystkim od modelu samochodu, a także od zastosowanego w nim silnika. Można jednak śmiało założyć, że w większości aut, alternator znajduje się pod maską po stronie pasażera, czyli z prawej strony pojazdu.

Alternator najczęściej znajdziemy pod maską po stronie pasażera, choć nie jest to regułą – fot. flickr.com

Objawy awarii alternatora

Objawy awarii alternatora są stosunkowo charakterystyczne. Pierwszym z nich, przytoczonym został jeszcze we wstępie tego artykułu. Jest nim oczywiście brak prądu, a w zasadzie ładowania. Awaria ta objawia się tym, że alternator nie wytwarza prądu podczas pracy silnika. Powoduje to powolne rozładowanie akumulatora. Taki stan rzeczy może świadczyć o:

• Awarii łożyska alternatora;
• Awarii szczotek alternatora;
• Awarii uzwojenia stojana;
• Awarii diod alternatora;
• Uszkodzeniu obudowy alternatora.

Innym objawem awarii jest charakterystyczny dźwięk dobiegający spod maski z okolic alternatora. To właśnie on może oznaczać wyrobienie się łożysk alternatora. Dźwięk ten zwiastować będzie zatem nadchodzącą awarię samego alternatora. Warto zaznaczyć, że całkowitemu uszkodzeniu alternatora towarzyszy zazwyczaj zapalona kontrolka na desce rozdzielczej. Informuje ona o braku ładowania. Zazwyczaj na desce rozdzielczej wyświetlany jest również odpowiedni komunikat wysłany przez komputer pokładowy.

Co jest potrzebne, aby sprawdzić, czy alternator ładuje?

Jeśli podejrzewamy, że alternator w naszym samochodzie może być uszkodzony, w prosty sposób możemy spróbować zdiagnozować go samodzielnie. Do tego celu potrzebować będziemy najprostszego urządzenia pomiarowego zwanego multimetrem. Multimetr jest miernikiem uniwersalnym, który pozwala na pomiar różnych wielkości fizycznych. Przy jego pomocy możemy z powodzeniem przeprowadzić:

• Pomiar napięcia przemiennego;
• Pomiar natężenia prądu stałego;
• Pomiar wzmocnienia stałoprądowego;
• Pomiar oporu elektrycznego;
• Pomiar napięcia stałego.

Stanowi on zatem wielofunkcyjne urządzenie, które przydatne jest nie tylko fachowcom, ale także amatorom elektroniki. Jest urządzeniem stosunkowo tanim i prostym w obsłudze, które powinno znaleźć się na wyposażeniu każdej skrzynki garażowej, domowej i samochodowej.

Do sprawdzenia alternatora najlepiej posłużyć się miernikiem uniwersalnym – fot. pexels.com

Jak sprawdzić alternator - krok po kroku

Gdy posiadamy już multimetr możemy przystąpić do sprawdzenia alternatora w naszym samochodzie. Jego test przeprowadzamy w sposób następujący:

1. Parkujemy samochód w bezpiecznym miejscu, zaciągając hamulec ręczny.

2. Lokalizujemy akumulator, a następnie zdejmujemy osłony klem (o ile występują).

3. Przykładamy końcówkę czarnego przewodu multimetra do minusa na akumulatorze, a końcówkę przewódu czerwonego do plusa.

4. Przygotowujemy multimetr do pracy. Podpinamy przewody do multimetra oraz ustawiamy miernik na wartość 20V, wybierając pomiar napięcia stałego (DCV).

5. Przy wyłączonym zapłonie Akumulator powinien wykazywać napięcie około 12-12,5 V. Wskazanie niższe może zwiastować problemy z alternatorem lub akumulatorem.

6. Odpalamy silnik.

7. Po włączeniu silnika multimetr powinien wskazywać napięcie w okolicach 14,4 V. Powinno się ono utrzymywać bez żadnych odchyleń.

8. Kolejno załączamy odbiorniki prądu takie jak światła, radio, nawiew czy podgrzewanie szyby.

9. Pod obciążeniem miernik powinien wskazywać napięcie nieco poniżej 14 V. Jeśli spadnie ono poniżej 13 V, możemy podejrzewać uszkodzenie alternatora.

10. Po dokonaniu pomiarów można zgasić silnik i odłączyć miernik od akumulatora.

Pamiętajmy, prawidłowy pomiar napięcia akumulatora bez obciążenia powinien wynosić około 12 - 12,5 V. Prawidłowy pomiar napięcia podczas pracy alternatora bez obciążenia to około 14,4 V. Pomiar napięcia pod obciążeniem nie powinien być niższy niż 13 V.

Uszkodzony alternator – wymiana czy naprawa?

Gdy nasze podejrzenia się potwierdzą, pozostaje nam udać się do mechanika. Specjalista może zaproponować wymianę alternatora na nowy lub naprawę/regeneracje uszkodzonego. Na szczęście alternator jest stosunkowo prostym i modułowym urządzeniem, które z odpowiednią wiedzą można łatwo zregenerować. Producenci części samochodowych w większości przypadków oferują dedykowane podzespoły zamienne takie jak nowe łożyska, szczotki czy mostki z diodami wzbudzenia. Dlatego też warto skorzystać z tej możliwości, tym bardziej że taka naprawa jest znacznie tańsza niż wymiana alternatora na nowy. Podczas gdy koszt naprawy alternatora czasem może się zamknąć maksymalnie w 200 złotych, koszt zakupu nowego z reguły przekracza minimum 500 złotych.

A czy wy doświadczyliście awarii alternatora? Czy sprawdzaliście samodzielnie jego sprawność? Z jakim skutkiem? Zapraszamy do dyskusji w komentarzach!