Homologacje i oznaczenia na żarówkach samochodowych

Spis treści:

Żarówki samochodowe rodzaje

Podstawowe oznaczenia żarówek samochodowych

Normy i homologacje

Dodatkowe filtry ochronne i wizualne

Żarówki samochodowe rodzaje

Oświetlenie samochodowe to obszerna grupa produktowa, która składa się z różnych typów żarówek. Wynika to przede wszystkim z rozmaitych miejsc, w których te podzespoły są stosowane, a co za tym idzie bardzo różnorodnego zapotrzebowania na światło. Wśród oświetlenia dla motoryzacji znaleźć możemy:

• Żarówki halogenowe;
• Żarniki ksenonowe;
• Żarówki pomocnicze;
• Żarówki LED.

Wszystkie powyższe możemy rozróżnić pomiędzy sobą dzięki zastosowanym oznaczeniom. Zawarte są one zarówno na samych żarówkach, jak i na ich opakowaniach.

Żarówki halogenowe oznaczane są symbolem H. Litera ta pochodzi od zawartych we wnętrzu kwarcowej bańki gazu halogenowego. Do najpopularniejszego oświetlenia tego typu zaliczymy żarówki H1, H3, H4 i H7. Coraz częściej wśród nich wymieniane są również inne modele żarówek, takie jak HB3, HB4, czy H11. Według przepisów powinny one generować białe światło o temperaturze nie większej niż 4200 K. Standardowe oświetlenie tego typu generuje natomiast światło ciepłe o temperaturze zbliżonej do 3200 K. Każda z żarówek ma określoną przepisami moc, która jest indywidualna dla każdej z nich. Przykładowo dla żarówki H1 i H7 wynosi ona 55W. Na rynku dostępne są oczywiście żarówki o większej mocy, jednak nie są one dopuszczone do ruchu drogowego. Z tego powodu nie można ich stosować na drogach publicznych.

Kolejnym typem oświetlenia są żarniki ksenonowe, które oznaczane są literą D. Litera D pochodzi od angielskiego słowa „discharge”, które oznacza wyładować się. Z tego powodu xenony nazywane są także lampami wyładowczymi. Sama nazwa ksenon pochodzi natomiast od gazów ksenonowych zawartych we wnętrzu bańki. Lampy wyładowcze to nowoczesny i dużo wydajniejszy typ źródła światła niż leciwe żarówki halogenowe. Cechuje je dużo większa skuteczność, trwałość i barwa światła zbliżona do światła dziennego. Według obowiązujących przepisów temperatura światła ksenonów wynosić może maksymalnie 5000 K. Minusem tego typu oświetlenia jest wysokie napięcie potrzebne do ich uruchomienia. Z tego powodu wraz z ksenonami stosowane są specjalne przetwornice. Do najpopularniejszych xenonów zaliczymy te o oznaczeniach D1S, D2S, oraz D2R, które mają moc 35W. Ich nazwa nie jest jednak przypadkowa. D, jak już ustaliliśmy, oznacza lampę wyładowczą. Cyfra parzysta za tą literą oznacza żarnik bez wbudowanego zapłonnika, a cyfra nieparzysta żarnik ze zintegrowanym zapłonnikiem. Ostatnia litera informuje nas o tym, czy mamy do czynienia z żarnikiem do lamp soczewkowych, czy odbłyśnikowych.

Żarówki pomocnicze to kolejny typ żarówek stosowanych w samochodach osobowych, ciężarowych, dostawczych i motocyklach. Nazywane również żarówkami sygnalizacyjnymi, wykorzystywane są między innymi w lampach tylnych, przednich, kierunkowskazach i wnętrzu pojazdu. Wśród nich znaleźć możemy żarówki całoszklane, wykonane w całości ze szkła, oraz żarówki z metalowym gniazdem, zwanym cokołem. Żarówki tego typu posiadają ciepłą białą barwę światła, zbliżoną do klasycznych żarówek ksenonowych. Do najpopularniejszych tego typu żarówek zaliczymy te o oznaczeniach P21W, PY21W, W5W, R5W, C5W oraz W21W.

Ostatnim typem oświetlenia samochodowego są żarówki LED.Tak zwane Diody są elementem, który coraz częściej pojawia się w przednich i tylnych lampach samochodów. Niestety elementy te zazwyczaj nie są wymienne i stanowią integralną część lampy. Na rynku dostępne są oczywiście LED-owe odpowiedniki klasycznych żarówek halogenowych czy pomocniczych, niestety ich użycie jest niezgodne z obowiązującymi przepisami.

Podstawowe oznaczenia żarówek samochodowych

Żarówki samochodowe różnią się od siebie kształtem, mocą i zastosowaniem. Aby można było je łatwo rozróżnić czy dopasować do konkretnego modelu samochodu, producenci umieszczają na nich szereg rozmaitych oznaczeń. Jakie są podstawowe oznaczenia oświetlenia dla motoryzacji? Pośród tych najważniejszych wyróżnimy:

• Nazwę i typ żarówki;
• Napięcie;
• Moc;
• Rodzaj trzonka.

Powyższe postaramy się przeanalizować na przykładzie żarówki H7. W tym przypadku nazwa i typ żarówki to oczywiście H7. Napięcie dla instalacji samochodów osobowych to 12 V, a dla samochodów ciężarowych 24 V. Moc podawana jest w Watach. Dla instalacji 12 V jest to 55W, a dla instalacji 24 V 70W. Typ trzonka w przypadku żarówki H7 to PX26d. Dokładne oznaczenia wraz z tłumaczeniem dostępne są na poniższym przykładzie.

Podstawowe parametry żarówek samochodowych na przykładzie żarówki Bosma H7 12 V – fot. motochemia.pl

Normy i homologacje żarówek samochodowych

Oprócz podstawowych oznaczeń takich jak nazwa, moc czy napięcie, każda żarówka samochodowa powinna zawierać na trzonku oznaczenia norm i homologacji. W Polsce taką specyfikacją jest norma ECE, bez której żarówki samochodowe stanowiące zewnętrzne źródło światła, nie mogą być dopuszczone do ruchu publicznego. Oznacza to mniej więcej tyle, że samochód z zamontowanymi żarówkami halogenowymi bez wymaganej normy ECE nie może uczestniczyć w ruchu drogowym. Brak homologacji może grozić w najlepszym przypadku mandatem, ewentualnie zatrzymaniem przez policję dowodu rejestracyjnego. W najgorszym jednak, podczas kolizji, ubezpieczyciel może z powodu niehomologowanych żarówek zaniechać wypłaty odszkodowania. Informacje o normach i homologacjach oprócz na żarówce powinny także znaleźć się na opakowaniu. To właśnie na nim podczas zakupów należy szukać specyfikacji ECE R37 – w przypadku żarówek reflektorowych – oraz ECE R99 – w przypadku żarników ksenonowych. Warto zaznaczyć, że na trzonku żarówki może się znaleźć również oznaczenie homologacji przyznanej w danym kraju. Składa się ona z litery E oznaczającej europejską homologację samochodowego źródła światła oraz cyfry oznaczającej kraj, w którym została ona przyznana. Czy homologacje żarówek z innych krajów obowiązują również w Polsce? Według prawa Unii Europejskiej wszystkie państwa członkowskie zobowiązane są do akceptowania swoich norm i homologacji. Wśród oznaczeń homologacyjnych krajów UE znajdziemy numery:

• E1 dla Niemiec;
• E2 dla Francji;
• E3 dla Włochów;
• E4 dla Holandii;
• E5 dla Szwecji;
• E6 dla Belgii;
• E7 dla Węgier;
• E8 dla Czechów;
• E9 dla Hiszpanii;
• E11 dla Wielkiej Brytanii;
• E12 dla Austrii;
• E13 dla Luksemburga;
• E14 dla Szwajcarii;
• E20 dla Polski.

W autach starszych czasem montowano pomarańczowe żarówki. Specjalne filtry próbują naśladować ten efekt – fot. pexels.com

Dodatkowe filtry ochronne i wizualne w żarówkach samochodowych

Żarówki samochodowe wraz z postępem technologicznym i rosnącymi oczekiwaniami klientów uległy znacznemu rozwinięciu. Na rynku znajdziemy już nie tylko standardowe żarówki, ale także żarówki o podwyższonej żywotności, wzmocnionym świetle, czy zmienionej barwie światła. Niektóre z nich wyposażono również w szereg różnorodnych filtrów, które nie tylko poprawiają właściwości techniczne oświetlenia, ale również ich walory wizualne. W niektórych przypadkach mogą one poprawić także ich wydajność. Najczęściej spotykanym tego typu filtrem, zazwyczaj w żarówkach halogenowych, jest filtr UV. Filtr ten nie jest co prawda widoczny gołym okiem, ale pełni w oświetleniu bardzo ważną funkcję. Głównym jego zadaniem jest ochrona szkła reflektora przed generowanym przez żarówkę promieniowaniem UV. Do czego potrzebna jest ta ochrona? Otóż promienie UV w znaczny sposób wpływają na stan techniczny reflektora. Powodują między innymi matowienie odbłyśnika, czy erozje i żółknięcie klosza. Jak nie trudno zgadnąć, takie działanie w dłuższym okresie spowoduje utratę podstawowych właściwości lampy. Nie będzie ona generować na tyle światła, aby w odpowiedni sposób doświetlić drogę. Innym typem filtra są filtry wizualne. Są one zazwyczaj widoczne na szkle żarówki i mogą pokrywać jego część lub całość. Filtry te zazwyczaj posiadają barwę niebieską, choć zdarzają się również filtry fioletowe i żółte. Co robią tego typu filtry? Ich zadaniem jest zmiana barwy światła wytwarzanego przez standardowy żarnik żarówki. W ten sposób generowane przez klasyczną żarówkę światło o temperaturze barwowej około 3000 K potrafi zbliżyć się do barwy 4200 K, czyli tej wytwarzanej przez lampę wyładowczą. Poprawia to nie tylko walory wizualne lampy reflektora, ale powoduje również poprawienie widoczności w nocy oraz podczas wystąpienia opadów atmosferycznych. Oczywiście powyższe dotyczy przede wszystkim filtra niebieskiego i fioletowego. Zadaniem filtra żółtego lub pomarańczowego, jest jedynie wizualna zmiana barwy światła, przywodzącego na myśl żarówki montowane w klasycznych samochodach z lat 80.

A czy wy znaliście wszystkie oznaczenia na żarówkach samochodowych? Jakiego typu żarówek wy używacie? Czy zwracaliście uwagę na filtr UV w żarówkach halogenowych? Piszcie w komentarzach.