Jeszcze całkiem nie tak dawno czarny dym z rury wydechowej samochodu z silnikiem Diesla uważano za zjawisko normalne. W końcu Diesel musi dymić. Choć powiedzenie to przetrwało do dzisiejszych czasów w formie żartu, współczesne samochody z silnikami Diesla zaopatrzone w nowoczesne systemy katalityczne, tak naprawdę przestały generować za sobą kłęby czarnego dymu. Gdy jednak dym się pojawi lub - co gorsza - zacznie pojawiać się często podczas codziennej jazdy, może zwiastować awarię silnika lub jego osprzętu. Co zatem oznacza czarny dym z rury wydechowej Diesla? O Tym w dzisiejszym artykule!

Spis treści:

Czym są spaliny silnikowe? Z czego się składają?

Czarny dym z rury wydechowej silników Diesla

Co oznacza czarny dym z rury wydechowej Diesla?

Czarny dym z rury wydechowej benzyniaka - przyczyny

Co oznaczają inne kolory spalin?

Czym są spaliny silnikowe? Z czego się składają?

Rozważając charakterystyczną czarną barwę dymu z układu wydechowego aut z silnikiem Diesla, warto zacząć od początku, czyli od spalin. Czym tak naprawdę są spaliny silnikowe? Spaliny samochodowe są produktem ubocznym wynikającym z pracy silnika spalinowego. Powstają one wskutek spalania mieszaniny paliwa i powietrza w komorze spalania silnika. Dotyczy to zarówno pojazdów zaopatrzonych w silnik benzynowy, jak i silnik Diesla. We współczesnych samochodach osobowych wyposażonych w nowoczesne systemy katalityczne, spaliny posiadają kolor przezroczysty. Produktami spalania całkowitego i zupełnego są głównie para wodna, dwutlenek węgla (CO2) oraz trójtlenek siarki (SO3). Niestety podczas codziennej eksploatacji samochodu, może dojść do spalania niecałkowitego i niezupełnego. Skutkiem tego będzie powstanie niepożądanych składników spalin silnikowych, takich jak:

Węglowodory HC i THC
Tlenek węgla
Tlenki siarki
Tlenki azotu
Sadza
Metale ciężkie
Ołów

Większość z nich zatrzymywana jest przez filtry cząstek stałych DPF/FAP oraz katalizatory, jednak niektóre awarie silnika oraz jego osprzętu mogą znacznie zaburzyć proces spalania mieszanki paliwowo-powietrznej, co doprowadzi do zwiększenia emisji szkodliwych substancji w spalinach samochodu. Niektóre z tych awarii wyróżniać będzie kolor spalin wychodzących z układu wydechowego, a najbardziej charakterystycznym z nich jest oczywiście kolor czarny.

Czarny dym z rury wydechowej silników Diesla

Jeszcze w latach 90 XX wieku dymienie na czarno z układu wydechowego Diesli uważano za coś całkiem normalnego. Powszechnie przyjmowano, że Diesel musi dymić, więc nikogo nie dziwiło, że każdy samochód z silnikiem wysokoprężnym zostawia za sobą czarne kłęby dymu. Sytuacja zmieniła się w dopiero w kolejnych latach. Stopniowo wdrażane surowe ograniczenia emisji spalin wymusiły na producentach aut wprowadzenie nowoczesnych systemów katalitycznych. Silniki Diesla zaczęły zmieniać się także konstrukcyjnie. Wprowadzenie nowoczesnych układów wtryskowych, czy dodanie turbosprężarek, w połączeniu z filtrami cząstek stałych i katalizatorami spowodowało, że czarny dym z rury wydechowej Diesli zaczął bezpowrotnie znikać.

W przypadku większych awarii, silnik Diesla może naprawdę sporo nadymić – fot. pixabay.com

Co oznacza czarny dym z rury wydechowej Diesla?

Pojawienie się czarnego dymu z rury wydechowej we współczesnych samochodach z silnikiem Diesla, najprawdopodobniej świadczyć będzie o uszkodzeniu lub zbliżającej się awarii jednego z elementów tego silnika. Niestety, choć pojawienie się czarnego dymu z układu wydechowego nawet w nowoczesnych samochodach z silnikiem Diesla, możliwe jest podczas znacznego wysilenia jednostki napędowej, jego pojawienie się w trakcie normalnej jazdy, może świadczyć o wystąpieniu awarii:

Wtryskiwaczy - nowoczesne wtryskiwacze Common-Rail oraz pompowtryskiwacze są wyjątkowo wrażliwe na niską jakość oleju napędowego. Ta może spowodować zatory lub nieszczelności w układzie wtryskowym, a w konsekwencji dymienie na czarno z wydechu. Awarii towarzyszyć będą problemu z uruchomieniem silnika oraz wzrost zużycia paliwa.
Układu doładowania - awaria turbosprężarki, a nawet węży dolotowych układu doładowania również może przyczynić się do pojawienia się charakterystycznego dymienia na czarno. Zjawisku temu towarzyszyć będzie wyraźny spadek mocy silnika oraz głośna praca jednostki napędowej.
Filtra cząstek stałych - zapchanie filtra cząstek stałych DPF/FAP może doprowadzić do dymienia na czarno z rury wydechowej, w wyniku zbyt wielkiego skoncentrowania sadzy. Awarii tej towarzyszyć będzie oczywiście wzrost spalania i spadek mocy silnika. Aby uniknąć tej awarii, warto raz na jakiś czas "przepalić" Diesla z filtrem DPF na drodze szybkiego ruchu lub autostradzie, szczególnie w przypadku, gdy na co dzień użytkujemy auto w wyłącznie w ruchu miejskim.
Filtra powietrza - dymienie na czarno może spowodować także... brudny filtr powietrza. Przegapienie terminu jego wymiany może spowodować zubożenie mieszanki paliwowo-powietrznej w tlen, co doprowadzi do spadku mocy silnika, wzrostu spalania, a także czarnego dymu z rury wydechowej.

Warto wspomnieć, że do pojawienia się czarnego dymu z rury wydechowej możemy przyczynić się również my sami. Niepoprawne przeprowadzenie chip tuningu, może bowiem doprowadzić do wprowadzenia niepoprawnych parametrów dla sterownika silnika. Przez ten błąd, dawkowanie paliwa przez wtryskiwacze i kąt wyprzedzenia zapłonu ulec mogą całkowitemu rozregulowaniu, co doprowadzi do charakterystycznego czarnego dymienia, a w najgorszym wypadku również uszkodzenia tłoków lub turbosprężarki.

Nowoczesne Diesle dymią na czarno praktycznie tylko w przypadku awarii – fot. pixabay.com

Czarny dym z rury wydechowej benzyniaka - przyczyny

Czarny dym z rury wydechowej, wbrew obiegowej opinii, nie jest wyłącznie domeną aut z silnikiem Diesla. Samochodom z silnikiem benzynowym, także może się przytrafić stworzenie czarnej zasłony dymnej wychodzącej prosto z układu wydechowego. Przyczyną takiej awarii jest oczywiście elektronika. Do pojawienia się czarnego dymu z wydechu benzyniaka doprowadzić może między innymi awaria sondy lambda lub niepoprawnie przeprowadzony tuning elektroniczny. W obu przypadkach przyczyną dymienia będzie niewłaściwy skład mieszanki paliwowo-powietrznej. Do dymienia na czarno z wydechu silnika benzynowego może dojść również w przypadku nadmiernego nagromadzenia nagarów w jednostce benzynowej, czego skutkiem będzie jego stopniowe wypalanie.

Co oznaczają inne kolory spalin?

Choć współczesne samochody z silnikiem Diesla w przypadku uszkodzenia najczęściej dymią z wydechu na czarno, nie jest to jedyna barwa, jaką mogą przybrać spaliny samochodu. Dotyczy to zarówno aut z silnikiem benzynowym, jak i wysokoprężnym. Jaki kolor mogą zatem przybrać spaliny samochodu? Co oznaczają poszczególne kolory spalin?

Niebieski kolor spalin z rury wydechowej - najczęściej pojawia się wtedy, gdy do komory spalania silnika dostaje się olej silnikowy. Może to oznaczać problemy z gładziami cylindrów, pierścieniami tłokowymi, a także wycieki z turbosprężarki.
Biały kolor spalin z układu wydechowego - biały kolor spalin może oznaczać po prostu pojawienie się pary wodnej w wydechu. Powinien on zniknąć zaraz po rozgrzaniu silnika do optymalnej temperatury pracy. Jeśli jednak białe spaliny nie znikną, może to oznaczać obecność płynu do chłodnic w komorze spalania, a w najgorszym wypadku problemy z uszczelką pod głowicą.
Szary kolor spalin z wydechu samochodu - może być wstępem do większej awarii, która skutkować będzie pojawieniem się czarnego koloru spalin. Szary kolor gazów spalinowych oznacza przeważnie złe proporcje paliwa i powietrza w komorze spalania.

Czarny dym z rury wydechowej w większości wypadków świadczy o pojawieniu się awarii silnika. Dlatego też nie warto czekać na pojawienie się większych problemów z jednostką napędową, niezależnie od tego, czy czarny dym pojawił się z układu wydechowego silnika Diesla, czy silnika benzynowego. Nie należy lekceważyć również innych kolorów spalin. Spaliny w kolorze szarym, białym i niebieskim, podobnie jak czarne spaliny z układu wydechowego świadczyć mogą o awarii, która wymaga interwencji mechanika.

A czy wy mieliście kiedyś problem z czarnym dymem z rury wydechowej waszego samochodu? Przytoczcie swoje historie w komentarzach!